Nationale molendag - voor het eerst allebei de Schijndelse molens open voor publiek
Schijndel – Dit weekend, zaterdag 9 en zondag 10 mei, is het weer Nationale Molendag. De twee [belt]molens die Schijndel rijk is zijn dan voor het eerst allebei open. Molen De Pegstukken doet bijna altijd mee aan deze Nationale Molendag maar dit jaar voegt de Catharina Molen zich hier dus ook voor het eerst bij. In dit weekend zijn beide molens op zaterdag 9 en zondag 10 mei open en er worden rondleidingen gegeven [tijdstippen onder lees meer]. Daarnaast is er op 10 mei in De Pegstukken een speciale activiteit van theater Bluf onder de naam PPP: Poëzie, Pegstukken en Pannenkoeken. Bezoekers kunnen onder het mom van 'vers gebakken poëzie' via een dagmenu à la carte kiezen uit voorgerecht, hoofdgerecht en toetje maar kunnen er op zondag ook pannenkoeken worden eten. Hieronder kunt u lezen dat Theater Bluf inmiddels al een lange staat van dienst heeft in Schijndel en vindt u informatie over het programma van beide molens.- Catharina molen twee dagen open
Op 9 en 10 mei 2015 is, tijdens de landelijke Nationale Molendag, ook de Catharina molen aan de Hoofdstraat in Schijndel geopend voor publiek. Voor diegenen die het nog niet was opgevallen draait de Catharina molen sinds 28 juni 2014 weer op zaterdag van 10.00 tot 15.00 uur. Tijdens de kerstdagen was zelfs hoog boven Schijndel in de wieken van de molen een verlichtte kerstster te zien.
Elke week 'op de wind zetten'
De molen wordt door de molenaars Marinus van der Sangen uit Best en Vincent Lelieveld uit Eerde elke week weer op de wind gezet en na een korte inspectie en het smeren van de as wordt de vang gelicht waarna de molen weer kan gaan draaien. Deze Berg(koren)molen is in 1837 gebouwd op de plaats waar tot 20 november 1836 een standaardmolen heeft gestaan die in 1811 vanaf de Oude Molenheide hiernaar toe was verplaatst. In het bijna 180 jaar bestaan zijn de huidige molenaars de 6e in de rij van molenaars die vanaf de oprichting op de molen hebben gewerkt.
De molen, in 1978 nog voorzien van een nieuw gevlucht met Fokwieken, heeft op de steenzolder 3 koppels maalstenen liggen. In het in de berg gebouwde motorhuis ligt nog een Crossley Dieselmotor uit ca. 1930 voor de aandrijving van een 4e koppel maalstenen, de elevator en de mengketel. Graag vertellen de molenaars u over de geschiedenis en de bijzonderheden aan de molen.
Oproep voor maalgoed
Door de activiteiten van de huidige molenaars is de molen weer geheel maalvaardig en voor publiek te bezichtigen. Wel zitten de molenaars nog verlegen om maalgoed, bijvoorbeeld maïs of rogge dat als veevoer kan worden vermalen, waarmee ook het gehele maalproces kan worden getoond.
Marinus: "Mochten er onder u mensen zijn die ons daar mee kunnen helpen dan houden wij ons graag aanbevolen. Ook zijn wij benieuwd of er nog mensen zijn die ons kunnen vertellen of zij in het verleden wat met de molen te maken hebben gehad of maalgoed hebben aangeboden. Bijvoorbeeld mensen met een agrarisch of gemengd bedrijf. Kom uw verhaal vertellen dan vertellen wij u ons verhaal over de molen."
Nieuwsgierig geworden? Kom dan op 9 of 10 mei naar de molen.
- Molen De Pegstukken twee dagen open
Poëzie Pannenkoeken en Pegstukken
Alleen molenaars en dichters kunnen van de wind leven. Op 10 mei, nationale Molendag slaan de molenaars van Molen de Pegstukken en de poëziebakkers van Bluf i de handen ineen. Samen brengen zij: Poëzie, Pannenkoeken en Pegstukken. Van 13.30 tot 16.30 draait de molen. Er zijn pannenkoeken te koop en er worden gedichten à la carte geserveerd. Het evenement op 10 mei is ook een soort reünie. Theater Bluf is begonnen aan de molen in de Pegstukken. Bluf zag de molen als een openlucht theater getuige een paar foto’s van hun optreden tijdens Schijndel 700 jaar [foto links] en door de jaren heen [hieronder rechts in 1989 met Bluf gek] met de molen als decor. Nu brengen zij op dezelfde locatie het Poesie Restaurant.
Vers gebakken poëzieBluf’s Poesie Restaurant is eigenlijk een heel gewoon restaurant. U komt binnen. Een chagrijnige ober wijst u de weg. U gaat zitten en krijgt een menu kaart. Er is een kleine kaart, voor kinderen. Een grote kaart voor volwassen. Maar het is toch wel een raar restaurant, er is niks te eten. Ja eten voor het hoofd (geest, ziel) maar niet voor de buik. U kunt hier gedichten bestellen in allerlei smaken, voor jong en oud. Keuze gemaakt? Even met het belletje rinkelen: de ober komt de bestelling opnemen: voorgerecht, hoofdgerecht, toetje. Zwaar of licht, u mag zelf kiezen. Bluf houdt rekening met alle diëten: glutenvrij, caloriearm, zonder suiker en zout, maar wel met heel veel smaak. Door Blufobers, bij u aan tafel uitgeserveerd: vers gebakken poëzie.
Begin Theater Bluf
Theater Bluf is 30 jaar geleden begonnen als Theatermakers rondom de Molen aan de Pegstukken in Schijndel. Bluf zocht graag het groteske. Groot in woord en gebaar: opblazen, bluffen. Bluf is nu een beetje kleiner en een dagje ouder geworden. Soms ook een beetje stiller. "We bluffen nog steeds graag maar maken het soms ook wat kleiner. Met het Poesie Restaurant kunnen we groot en klein spelen. Met 3 Oude Ottertjes (Annie MG Schmidt) pakken we ouderwets op zijn Bluf’s uit. We doen ook meer ingetogen poëzie, zoals een kleine revolutie (Lucebert)".
Bluf i
Het eens zo jeugdige Bluf, het zijn nu Oude Ottertjes geworden [zie foto rechts]. Ja, dat is zo. Ontkennen heeft geen zin. Tijd voor een cosmetische operatie. Bluf aan de start van een tweede jeugd. Anno 2015 noemt het gezelschap zich Bluf i. Waarom een i toegevoegd? Bluf is nu meer ingetogen? Zeker waar. Met gepaste Bluf is de i van international toegevoegd: omdat Bluf nu ook Engelse poëzie op de kaart heeft: één gedicht van Roald Dahl. Ook speelt mee dat Bluf van plan is dit jaar ook in België op te treden en dat is ook een buitenland.
Dichters op menukaart
Een greep uit de dichters op de menu kaart van het Poesierestaurant: Remco Campert, Willem Wilmink, H.Marsman, Drs.P, Annie MG Schmidt, Levi Weemoedt, Piet Paaltjens, Armando, Leo Vroman, Herman Brusselmans, Roald Dahl, M.Vasalis, Ad van Schijndel.
Molen De Pegstukken elke zaterdag open
Op 9 en 10 mei zijn de Nationale Molendagen. Eigenlijk is het elke zaterdag molendag in De Pegstukken. Op zaterdagochtend zijn er de molenaars Reinier Pijnenburg, Aad Dekker en Ad Vermeltfoort. Zij laten de molen draaien en de molenstenen malen. Een molenaar kan 'van de wind leven'. Maar dat gaat niet zonder inspanning. De molenaars zorgen ervoor dat de molen in topconditie is. Bijtijds een verfbeurtje, de roeien aanhalen, de zeilen vervangen.
Dat is nog niet alle. De molenaars geven ook rondleidingen en verkopen zaterdag tussen 10.00 en 13.00 uur, zeven verschillende soorten meel en gist.
'Voor de prins draaien'
Reinier Pijnenburg is molenaar bij erfopvolging. Hij is vanaf de restauratie in 1970, net zoals zijn vader, beheerder. Bij Dekker en Vermeltvoort was het ‘liefde op het eerste gezicht’. Enkele jaren geleden stapte zij bij Molen De Pegstukken binnen en ze zijn niet meer weggegaan. Je wordt niet zomaar molenaar. Om molenaar te worden moet je alle Nederlandse modellen molens kennen. Een molenaar moet ook ‘voor de prins’ kunnen draaien. Dat wil zeggen draaien zonder te malen. De wind is veranderlijk en dat geldt ook voor het werk van de molenaar, dat is geen dag hetzelfde.
Nationale Molendag, 10 mei wordt heel bijzonder. Met Pannenkoeken van meel van de Pegstukken geserveerd met poëzie.
- Algemene informatie Schijndelse molens
Korenmolen Catharina, zogenaamde beltmolen
Molenaar Marinus van der Sangen en Vincent Lelieveld. Openingstijden: elke zaterdag van 10:00 tot 15:00 uur en als de molen draait. De molen is gebouwd door C. van Ooyen uit het grote rivierengebied en J.Schoonwater uit Uden voor drie participerende families als beleggingsobject. Hendrik 't Hooft uit Zaltbommel en Jacobs 't Hooft uit Zutphen hebben samen de helft van de kosten (8/16de) betaald voor de bouw van deze forse molen. De Gemertse Hendrik Rutman betaalde 1/16de deel. Gijsbert van der Kant, die gehuwd was met de Schijndelse participant Maria van Will had samen met twee familieleden, Egidius en Meghelina van Will 7/16de deel van de molen in bezit. Door vererving en uitkoop werd hij uiteindelijk de enige eigenaar van de molen. Later werd de molen overgedaan aan molenaar Jan Nefkens die de molen in 1956 verkocht aan P.A. Smits, de vader van de huidige eigenaar Frank Smits.
Na diverse restauraties in 1977, 1987 en in 2011 draait de molen vanaf juli 2014 weer regelmatig en is maalvaardig.
Bijzonderheden
De molen is oorspronkelijk uitgevoerd geweest met Potroeden waarvan 1 met zelfzwichting met zwichtring, waarvan onderdelen nog in de molen aanwezig zijn, en een Oud-Hollandse voorzoom en 1 roede met een Oudhollands hekwerk en voorzoom. Later (1978) is de molen omgebouwd naar fokwieken met regelkleppen en een Oudhollands hekwerk. In het in de belt gebouwde motorhuis ligt nog een Crossley Dieselmotor (ca. 1930, nr. 116175) voor de (lier) aandrijving van een 4e koppel maalstenen in de invaart en andere onderdelen.
Boven de deuren van de inrijpoort, aan westzijde een sluitsteen met opschrift: “de eerste steen gelegd” I.C. ‘t-Hooft 1837, aan de oostzijde: “de eerste steen gelegd” E.I. van Will 1837.
Korenmolen De Pegstukken, zogenaamde beltmolen
De molen is vanaf de bouw in 1845 tot de eigendomsoverdracht aan de gemeente in 1967 eigendom geweest van de familie De Backer. In dat jaar werd de molen verkocht vanuit de nalatenschap van mevr. De Backer-Hermes. Vlak na de aankoop liet het gemeentebestuur de molen grondig restaureren. Dankzij deze actie is de molen voor het nageslacht behouden gebleven. Molenaars momenteel zijn Reinier Pijnenburg, Aad Dekker en Ad Vermeltfoort. [fotograaf onderstaande foto's: Marcel Stroo]
